Kalendarium 25-lecia Komisji Zakładowej / Międzyzakładowej Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w Gdańsku

Stała działalność komisji międzyzakładowej POiW NSZZ „Solidarność”

  • porady i wsparcie w trudnych sytuacjach pracowniczych
  • obrona miejsc pracy (przeciwdziałanie likwidacjom placówek)
  • interwencje u pracodawcy w przypadku łamania praw pracowniczych lub związkowych
  • pomoc osobom poddawanym mobbingowi w miejscu pracy
  • pomoc poszukującym pracy w znalezieniu zatrudnienia
  • działalność socjalna poprzez zapomogi losowe, zabawy choinkowe dla ponad 300 dzieci rocznie, bale edukacji
  • comiesięczne spotkania z przewodniczącym kół „S” i członkami KM
  • promocja związku (m.in. spotkania w kołach)
  • uroczyste spotkania okolicznościowe z okazji Dnia Edukacji, świąt Bożego Narodzenia
  • opiniowanie aktów prawnych i zmian w prawie oświatowym
  • negocjacje regulaminów obowiązujących w gminie gdańsk
  • cykliczne spotkania z gdańskimi władzami oświatowymi
  • udział w spotkaniach z dyrektorami placówek oświatowych
  • udział w uroczystościach szkolnych (rocznicowych, nadania imienia)
  • udział w posiedzeniach komisji edukacji rady miasta gdańska
  • udział w pracach komisji nagród prezydenta, komisji zdrowotnej przy weis
  • uczestnictwo w komisjach konkursowych powołanych do wyboru dyrektorów  placówek oświatowych
  • uczestnictwo w komisjach ds. awansu na stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego
  • coroczny udział w obchodach Sierpnia ’80 i Grudnia ’70 (delegacja z pocztem sztandarowym)
  • udział w pracach Prezydium oraz Rady Sekcji Oświaty i Wychowania Regionu Gdańskiego
  • wspieranie nauczycieli w rozwoju zawodowym poprzez pozyskanie w gminie i powiecie funduszy na refundowane kursy i szkolenia, np.: 2002 r. – „dialog społeczny i obywatelski w rozwiązywaniu problemów społeczno-gospodarczych” – 50 osób, 2003 r. – „programy pomocowe w zakresie edukacji. Procedury i techniki wypełnienia wniosków o pomoc unijną” – 32 osoby, 2004 r. – szkolenie antymobbingowe – 114 osób refundowane szkolenia rady pedagogicznej na temat agresji dla ok. 250 nauczycieli, „procedury pozyskiwania funduszy pomocowych” – 7 osób, 2005 r. – „kurs kwalifikacyjny „zarządzanie oświatą” dla kadry „wewnętrzne mierzenie jakości pracy szkoły (placówki) – 104 osoby, corocznie: nieodpłatne szkolenia dotyczące awansu zawodowego i konsultacje indywidualne ekspertów, kursy dla kandydatów na wychowawców kolonijnych – kierowanie naszych członków na szkolenia związkowe, m.in.: jak korzystać z prawa?, zmiany w kodeksie pracy, promocja związku,szkolenia sip

1980

27 VIII     trwa strajk w stoczni gdańskiej. Nauczyciele składają deklarację solidarnościową w międzyzakładowym komitecie strajkowym (MKS) i zostają zarejestrowani pod nr 591 (pod numerem 548 rejestruje poparcie strajku Bronisław Sarzyński w imieniu IX LO).

29 VIII     złożono postulaty nauczycielskie do MKS informujące społeczeństwo o programie „Solidarności” oświaty. Przede wszystkim o pełną demokratyzację życia społecznego i polskiej szkoły, rzetelną informację, podniesienie rangi zawodu i prestiżu nauczyciela, zatrzymanie wprowadzanej dziesięciolatki oraz prawidłowe obsadzanie stanowisk kierowniczych.

3 ix         powstaje komitet założycielski pracowników oświaty i wychowania, który nawiązuje ścisłą współpracę z międzyzakładowym komitetem założycielskim (mkz), informując równocześnie kuratorium oświaty o powstaniu nowego związku zawodowego.

8 IX         przeprowadzono pierwsze wybory. Przewodniczącą komitetu założycielskiego zostaje Zofia Madej, a zastępcą Roman Lewtak.

10 IX       zorganizowano pierwsze zebranie nauczycieli oraz pracowników administracji i obsługi w technikum łączności. Uczestniczył w nim Robert Głębocki jako członek MKZ, późniejszy minister oświaty. Referat pt. „propozycja określenia stanowiska nauczycieli popierających utworzenie niezależnego samorządnego związku nauczycieli i pracowników placówek oświatowo-wychowawczych” wygłosił Roman Lewtak.

15 IX       przyznano związkowi lokal przy ul. Osiek 12.

23-30 IX               wymiana pism między komitetem założycielskim
a przedstawicielami resortu edukacji. Zaczynają się rozmowy obu związków zawodowych nauczycieli (wg życzenia „S” z każdym związkiem oddzielnie) dotyczące 148 postulatów przygotowanych przez „Solidarność”.

5 X          pierwsze zebranie delegatów nauczycieli z kraju, na którym przekazano informacje o rozmowach grupy pracowników oświaty z gdańska z przedstawicielami ministerstwa oświaty i wychowania (moiw).

10 X        wystosowano pismo do prezesa rady ministrów o odwołanie kierownictwa MOiW w związku z negatywnym stanowiskiem wobec żywotnych spraw oświaty.

12 X        Zjazd Krajowy NSZZ „Solidarność” nauczycieli popiera stanowisko grupy negocjacyjnej i udziela zgody na reprezentowanie przez grupę gdańską wszystkich nauczycieli z całej polski. Powołano komisję koordynacyjną NSZZ „Solidarność” nauczycieli i pracowników oświaty z przewodniczącym Romanem Lewtakiem.

16 x        wznowiono rozmowy i uzgodniono stanowiska co do 145 postulatów oprócz trzech najtrudniejszych do zaakceptowania przez władze oświatowe.

  1.   Zwiększyć procentowy udział oświaty w podziale dochodu narodowego.
  2. Zmniejszyć obowiązkowy wymiar godzin.
  3.  Dotychczasową podwyżkę traktować jako dodatek drożyźniany z tytułu podwyższenia kosztów utrzymania.

7 IX-17 XI          strajk okupacyjny grupy nauczycieli w sali 920 urzędu wojewódzkiego, rezultatem którego jest wspólne podpisanie protokołu ustaleń. Jednocześnie w sali herbowej strajkują pracownicy służby zdrowia, a w sali kominkowej pracownicy kultury.

Pracowników oświaty reprezentują: Roman Lewtak, Zofia Madej, Antoni Mucha, Danuta Nowakowska, Krystyna Pieńkowska, Justyna Rogińska, Jerzy Roman, Danuta Witowska i Andrzej Zieliński. Doradcy: Regina Dutkowska, Krystyna Ruchniewicz i Wiesław Wcisło. Przez cały okres strajku pracowała grupa nauczycieli i pracowników administracji nad powielaniem codziennych komunikatów strajkowych. Jej łącznikiem z grupą negocjującą był Paweł Lewtak, a Bronisław Sarzyński utrzymywał kontakt z nauczycielami z kraju.

8 XI         wychodzi pierwszy numer „biuletynu informacyjnego NSZZ «Solidarność» pracowników oświaty i wychowania” pod redakcją Kustyny Rogińskiej (ukazało się 6 numerów).  

11 XI       wystąpienie Justyny Rogińskiej, która przekazała komunikat o strajku nauczycielskim w czasie manifestacji związanej z 62 rocznicą niepodległości pod pomnikiem Jana III Sobieskiego.

                „nauczyciele dążą do tego, by wychować młodzież zgodnie z przekonaniami rodziców i własnym sumieniem, by polska szkoła znów stała się kontynuatorką wspaniałych tradycji komisji edukacji narodowej”.

26 XI       z inicjatywy wojewódzkiej poradni wychowawczo-zawodowej powstaje koło „Solidarności” pracowników poradni oraz wojewódzkiego ośrodka adopcji i rodzin zastępczych.

X – XIII    powstawanie kół „solidarności” w szkołach i placówkach oświatowych, ustalanie nowej struktury związku oraz wybór delegatów na zebranie wyborcze.

1981

14 I         wybory do komisji wydziałowej pracowników oświaty i wychowania w Technikum Mechaniczno-Elektrycznym. Przewodniczącym zostaje Czesław Wyszomirski.

22 I         udział w strajku ostrzegawczym NSZZ „Solidarność” w sprawie dostępu do środków masowego przekazu.

25 i         zebranie wyborcze Koła Emerytów i Rencistów NSZZ „Solidarność” Pracowników Oświaty i Wychowania (410 osób). Przewodniczącą została Czesława Romatowska. Koło oficjalnie działało do grudnia 19 81 roku. W zmniejszonym składzie, w czasie delegalizacji związku, prowadziło głównie działalność opiekuńczą, ale też kolportowało prasę podziemną czy ukrywało działaczy związkowych.

18 II        pierwsze zebranie przewodniczących kół placówek oświatowo-wychowawczych.

1-14 II    wyjazd szkolnego zespołu artystycznego II LO pod kierownictwem Krystyny Pieńkowskiej na zaproszenie przewodniczącego Regionu Śląskiego z programem upamiętniającym wydarzenia grudnia ’70
I sierpnia ’80 na wybrzeżu.

4 ii          rozpoczynają się prace ogólnopolskiego zespołu do zmian programowych z historii pod przewodnictwem dr Anny Radziwiłł, w których bierze udział Krystyna Rzewuska.

11-12 IV                Jerzy Roman na zjeździe krajowej komisji koordynacyjnej w gdańsku zostaje wybrany przewodniczącym krajowej sekcji oświaty i wychowania, a jego zastępcą zostaje Bronisław Sarzyński.

21-22 IV                udział w krajowym zjeździe przedstawicieli placówek dla dzieci upośledzonych umysłowo. Jednym z tematów była konieczność zmian programowych dostosowanych do możliwości dzieci.

23-25 IV                udział Krystyny Rzewuskiej i Małgorzaty Szweykowskiej w ogólnopolskiej konferencji w Zakopanem dotyczącej nauczania historii w szkołach podstawowych i średnich z uwzględnieniem tradycji i kultury regionów.

17 V        spotkanie nauczycieli historii szkół podstawowych
I średnich w ratuszu staromiejskim w sprawie zmian programowych, prowadzone przez Krystynę Rzewuską. Powołano regionalny zespół historyczny z przewodniczącą Małgorzatą Szweykowską, który od września 1981 r. Miał uzgodnione spotkania aż do kwietnia 1982 r.

1-19 V    autokarowa pielgrzymka nauczycieli gdańskich do Rzymu (2 miesiące po zamachu na ojca św. Jana Pawła II), której organizatorem była komisja zakładowa.

8 – 12 VII               Roman Lewtak wygłasza przemówienie na kongresie związku zawodowego nauczycieli francuskich w Tuluzie.

8 VIII       zaczyna wychodzić „Wiatr od morza”, którego zadaniem jest popieranie i propagowanie programu  związku.

15 VIII     udział w pierwszym krajowym spotkaniu nauczycieli przedszkoli.

5-10 IX oraz 26 IX-7 X                udział w I Krajowym Zjeździe „Solidarności”, na którym podjęto uchwałę dotyczącą ustawy o szkolnictwie wyższym (poparcie dla zasady samorządności szkoły) oraz zobowiązano krajowe władze związku do podjęcia działań umożliwiających zmiany w programie nauczania historii, języka polskiego i nauk społecznych. W czasie tego zjazdu wystosowano przesłanie do ludzi pracy europy wschodniej oraz do Polonii całego świata.

11-17 X i 14-20 XI                Krzysztof Koszlaga w województwie rzeszowskim uczestniczy w pracach zespołu do spraw oświaty wiejskiej objeżdżając zaniedbane placówki.

3 – 17 XII               wyjazd do Paryża 15-osobowej grupy w tym pięciu osób delegowanych z gdańska na zaproszenie związków zawodowych francuskich nauczycieli.

12 XII      wybory uzupełniające do komisji zakładowej. Następuje zmiana na stanowisku przewodniczącego. Nową przewodniczącą zostaje Zofia Kuropatwińska – nauczycielka fizyki w Conradinum.

13 XII      ogłoszono stan wojenny. Internowano 7 tys. działaczy Związku. Z gdańskiej „Solidarności” oświaty Krystynę Pieńkowską – członka Komisji Zakładowej. Przedstawiciele środowiska oświatowego zorganizowali modlitwę w kościele mariackim w intencji internowanych.

1982

26 I         uchwalenie Karty Nauczyciela, która była wynikiem całorocznej pracy członków naszego związku ze znacznym udziałem gdańskiej Solidarności oświatowej.

                gdańska „solidarność” oświatowa w okresie delegalizacji związku stworzyła trzy środowiska oświatowe współdziałające ze sobą:

Tajną komisję zakładową (tkz)

                grupa nauczycieli z komisji zakładowej jako TKZ, natychmiast po ogłoszeniu stanu wojennego, podjęła działalność. Zostały nawiązane kontakty z kołami „s” w szkołach, składki przeznaczono na zasiłki wobec represjonowanych, rozdawano paczki, kolportowano prasę. Członkami TKZ byli: Lidia Janca, Zofia Kuropatwińska, Krystyna Pieńkowska (po opuszczeniu obozu internowania), Krystyna Rzewuska i Danuta Witowska, a stałym łącznikiem między TKZ a „Solidarnością” regionalną był Bronisław Sarzyński.

                TKZ w 1985 r. zainicjowała spotkania przedstawicieli z różnych regionów Polski. Odbyły się one m.in. 9.04.85 r., 8.03.86 r., 3.05.86 r., 11.10.86 r. Spotkania służyły nawiązaniu łączności i organizacji działania związku w podziemiu, przekazywaniu informacji, doświadczeń i budowaniu struktur.

                wiosną 1987 r. na jedno ze spotkań TKZ Lidia Janca i Jolanta Ledwoń przywiozły Lecha Wałęsę. Dwa samochody SB eskortowały przewodniczącego do plebanii Kościoła Mariackiego.

                w styczniu 1983 r. ukazuje się pierwszy numer miesięcznika „Kontakty” – pisma niezależnej oświaty, pod redakcją Krystyny Pieńkowskiej, który wychodzi do końca 1988 r. (60 numerów). Redaktorem technicznym była Danuta Witowska, w której mieszkaniu niejednokrotnie drukowano pismo. Pismo to przede wszystkim wzmacniało solidarność między tymi, co chcą zmian. Ogromnie ważna była część informacyjna, która umożliwiała pomoc materialną poszkodowanym przez stan wojenny, ale przede wszystkim pozwalała ustalić wspólne stanowisko co do decyzji władz. „Kontakty” wychodziły z propozycjami dotyczącymi przyszłości szkolnictwa w wolnej Polsce. Była też część pt. „porozmawiajmy spokojnie” oraz „na miarę XXI wieku”, w których publikował swoje artykuły Roman Lewtak.

                „Kontakty” bardzo żywo reagowały na wszystko, co działo się w środowisku młodzieżowym, drukując również twórczość młodych. Udało się wydać zeszyt wierszy trojga uczniów szkół wybrzeża pt. „Temu miastu”.

                miejscem spotkań TKZ były mieszkania członków oraz siedziba wojewódzkiego ośrodka adopcji i rodzin zastępczych, który wspierał środowisko oświatowe udzielając pomocy materialnej (ubranie, leki, żywność).

Duszpasterstwo nauczycieli

                jawny nurt naszej działalności to duszpasterstwo nauczycieli, które wyrosło z regionalnego zespołu historyków prowadzonego przez małgorzatę szweykowską. Duszpasterzem środowiska był ks. Stanisław bogdanowicz, który czuwał nad wszystkimi działaniami, ale  i wielokrotnie wspierał materialnie poszkodowanych czy udostępniał plebanię na spotkania często ogólnopolskie. Duszpasterstwo zaczęło działalność 11.01.82 r. Wspólnym opłatkiem.

  1. Odbywały się comiesięczne spotkania z wykładami o tematyce związanej z historią, kulturą, socjologią, ekonomią, aktualnymi wydarzeniami politycznymi, wydarzeniami z życia narodu i kościoła, prawodawstwem, prawami człowieka.
  2.  Wyrażano opinię w formie protestów podpisywanych przez nauczycieli skierowanych do władz w sprawach bulwersujących środowisko np. w sprawie usunięcia krzyży w szkole w Miętnem.
  3.  Zorganizowano punkt porad prawnych, wydawano paczki od nauczycieli z Norwegii, organizowano choinki dla dzieci, pielgrzymki (w tym 80-osobowa do Rzymu w okresie wielkanocnym 1984 r. Z rewizjami, które opóźniły lot samolotu o całą godzinę).

                zachowała się z tego 10-letniego okresu kronika dokumentująca te wydarzenia, prowadzona przez Helenę Platt i Aleksandrę Michalską.

                najważniejsze jednak było dla nauczycieli poczucie więzi, szczególnie w sytuacjach trudnych, gdzie jako nauczyciele dawaliśmy przykład młodym swoją postawą i poszukiwaniem prawdy.

Grupę o. Ryszarda myśliwca

                od września 1982 do końca 1989 r. Grupa nauczycieli co tydzień spotykała się w kościele św. Bartłomieja, słuchając jego wykładów, rozprowadzając prasę, informując o poszkodowanych. Śpiewano „musimy siać”. Nie byłoby wielu działań bez formowanej tam formacji duchowej.

                działania władz oświatowych PRL w okresie delegalizacji związku

                1. Represje w stosunku do nauczycieli i uczniów:

   – przesunięcie do szkoły podstawowej renaty piłat polonistki z iii lo (na jej lekcji młodzież uczciła chwilą ciszy ofiary kopalni wujek)

   – zwolnienie Krystyny Rzewuskiej historyczki z centrum kształcenia ustawicznego mechaników i elektryków (CKUME) – dzieliła się ona opłatkiem z młodzieżą

   – zwolnienie stefana jaskuły nauczyciela przedmiotów zawodowych z technikum łączności (niepoprawny ideologicznie)

   – nagany z ostrzeżeniem za nieuczestniczenie w pochodzie 1-majowym

   – rewizje w domach uczniów gdańskich liceów

   – wyrzucanie młodzieży ze szkół m.in. z klasy maturalnej III LO Katarzyny Cinkusz i Tomasza Małkowskiego.

                2. Weryfikacja środowiska nauczycielskiego w obecności członka komitetu dzielnicowego pzpr (zmuszanie do udzielania odpowiedzi na szereg pytań, ankiety m.in. Jak nauczyciel oddziałuje na młodzież pod kątem akceptacji ideologii i zasad ustrojowych socjalistycznego państwa), w jaki sposób umacnia i rozwija świecki charakter szkoły i świecką obyczajowość oraz umacnia państwowy charakter szkoły.

                3. Narzucanie tematów godzin wychowawczych o świeckim charakterze szkoły, dorobku 40-lecia PRL czy konkursów milicja obywatelska i służba bezpieczeństwa w służbie ojczyzny.

                4. Wprowadzenie nowego przedmiotu pod nazwą religioznawstwo, którego celem była ateizacja młodzieży.

                5. Delegalizacja szkolnych struktur „solidarności” i administracyjne naciski w celu wstępowania do ZNP.

                6. Naciski na uczniów, by zapisywali się do związku socjalistycznego młodzieży polskiej (zsmp).

                7. Próba nadania SP nr 5 im. Konstantego Rokossowskiego (obecnie Jana Pawła II).

                8. Utrudnianie uczniom i nauczycielom udziału w spotkaniach z ojcem św. W czasie pielgrzymek do Polski np. przez organizowanie obowiązkowych zajęć dla uczniów i opiekunów w dniu pielgrzymki.

Reakcja nauczycieli na decyzje władz

                1. Organizowanie pomocy rodzinom internowanym i uwięzionym (sprzedaż cegiełek, kart świątecznych, znaczków pocztowych „poczty podziemnej”).

                2. Przekazywanie informacji o sytuacji poprzez prasę, ulotki i w czasie spotkań.

                3. Podpisywanie protestów do władz w sprawach represjonowania środowisk zarówno nauczycieli, jak i uczniów.

                4. Uczestnictwo w procesach represjonowanych uczniów i nauczycieli.

                5. Włączanie się w akcje solidarnościowe np. Ustawianie świec w oknach czy składanie kwiatów
W miejscach umówionych (przy pomniku poległych stoczniowców czy pomniku ks. J. Popiełuszki w kościele św. Brygidy); udział w manifestacjach organizowanych przez solidarność.

                6. Utworzenie biblioteczki książki niezależnej (jeden z największych zbiorów wydawnictw niezależnych na wybrzeżu, udostępniony i opracowany przez jadwigę nowaczyk i wandę kalinowską).

                7. Kolportaż prasy niezależnej.

                8. Utrzymywanie struktur związku przez zbieranie składek.

Działania młodzieży

                1. Organizowanie przerw milczenia, czarnych dni.

                2. Noszenie oporników.

                3. Śpiewanie pieśni patriotycznych i religijnych w dniach rocznic narodowych (rota, mury, boże coś polskę).

                4. Wydawanie gazetek (np. „bit” – iii lo wydał pięćdziesiąt numerów).

                5. Pomoc w kolportowaniu prasy podziemnej.

                6. Organizowanie wieczorów piosenek okudżawy, wysockiego, kaczmarskiego, gintrowskiego.

                7. Przygotowywanie inscenizacji np. ku czci ks. Jerzego Popiełuszki.

                8. Organizowanie happeningów np. ,,Ale mamy socjalizm’’.

                9. Wykonywanie programów poezji i piosenki patriotycznej z okazji świąt narodowych i rocznic, rozprowadzanie w postaci kaset, a także rozpowszechniane w kościołach w ramach tygodnia kultury chrześcijańskiej.

1987

8-14 VI   pielgrzymka Ojca Świętego do Gdańska. Złożenie darów Janowi Pawłowi II przez Zofię Kuropatwińską i Małgorzatę Szweykowską (srebrny medal z napisem „wierni bogu, ojczyźnie i prawdzie-nauczyciele gdańscy” oraz list popisany przez 1020 nauczycieli z całej polski) podczas mszy św. na Zaspie.

22 X        umiera Roman Lewtak, jeden z głównych twórców „Solidarności” oświaty.

1988

I              wznowiono wydawanie „wiatru od morza” (niezależne pismo o charakterze publicystycznym, przedstawia aktualne problemy oświaty i poszukuje dróg jej naprawy). Wychodzi jako miesięcznik od nr 5 do 25 we wrześniu 1989 r.

25 IX       list do Lecha Wałęsy jako uczestnika okrągłego stołu od nauczycieli z całej polski podpisane również przez przedstawicieli gdańskiej oświaty (Zofię Kuropatwińską i Zofię Madej), w którym zwrócono uwagę na katastrofalny stan oświaty, a do naprawy „dopuszczane są jedynie kręgi MEN i ZNP, chociaż istotne inicjatywy powstają w niezależnych środowiskach opiniotwórczych”.

3 X               powołano z inicjatywy Rady Sekcji komitet organizacyjny POiW z Krzysztofem Koszlagą na czele. Mimo że związek oficjalnie nie istniał, członkowie wypełniają deklaracje manifestując chęć zalegalizowania „Solidarności”.

9 XII       zebranie łączników kół NSZZ „Solidarność” placówek oświatowych, pierwsze po siedmioletniej przerwie.

1989

1-11 II    wyjazd grupy nauczycieli do Norwegii, członków „Solidarności” nauczycielskiej. Organizatorem wyjazdu i tłumaczem była Lidia Janca. Związkowcy z Norwegii od 1983 roku kilkakrotnie przyjeżdżali do polski udzielając różnorodnej pomocy gdańskiemu środowisku oświatowemu.

6 II          początek obrad okrągłego stołu. Stronie społecznej zespołu do spraw oświaty, nauki i postępu technicznego przewodniczył prof. Henryk Samsonowicz (ograniczenie cenzury, odideologizowanie oświaty).

17 IV       godz. 12.00 ponowna rejestracja NSZZ „Solidarność”.

6 V          I Walne Zebranie Pracowników Oświaty członków NSZZ „Solidarność” pod hasłem „przetrwaliśmy”. Rozpoczęto zbiórkę pieniędzy na sztandar . Działalność kół w V LO oraz w SP nr 23 prezentują Małgorzata Szweykowska i Antonina Lewicka.

17 VI       wybory do Komisji Zakładowej na kadencję 1989-1991 w kaplicy królewskiej (1450 członków) przewodniczącym zostaje Krzysztof Koszlaga, a wiceprzewodniczącym Krystyna Rzewuska. Członkowie to: Grażyna Bogusz, Krystyna Błaszczyk, Krystyna Bojahr, Rajmund Budych, Ferdynand froissart, Zofia kostro, zofia kuropatwińska, Antonina Lewicka, Józef Lis, Janina Masłowska, Iwona Michowska, Maria Pełdjak, Henryk Polański, Teresa Raźny, Daniela Rutkowska, Teresa Skromak, Barbara Stark, Barbara Stus, Jerzy Szurdak, Danuta Witowska. Honorowi członkowie: Genowefa Lewtak i Halina Moroz.

Ttym aktem zakończyła się działalność „solidarności” pracowników oświaty w okresie tworzenia się i po zdelegalizowaniu związku. „solidarność” wychodzi z podziemia. Rozpoczyna się praca w wolnej Polsce.

2 XII        reaktywacja Koła Emerytów i Rencistów. Przewodniczącą zostaje Urszula Targowska. Koło bardzo aktywnie działa do dziś organizując wycieczki, spotkania tematyczne i świąteczne oraz prowadzi opiekę nad samotnymi, chorymi emerytami.

1990

                jest to rok żmudnej, systematycznej pracy związkowej: tworzenie biura, interwencje w kołach i stały udział gdańskich związkowców w rozmowach z MEN w sprawach płacowych, demokratyzacji szkolnictwa oraz uspołecznieniu polskiej szkoły.

                część członków KZ, członków „S” oświatowej przechodzi do pracy w administracji szkolnej: Ferdynand Froissart na wicekuratora, Roman Tempski na dyrektora wydziału kształcenia podstawowego, Małgorzata Szweykowska zostaje dyrektorem wydziału kształcenia ogólnego, daniela Tutkowska dyrektorem wydziału opieki i profilaktyki, a Iwona Michowska wizytatorem.

III            z inicjatywy gdańskiego środowiska oświatowego powstaje ogólnopolskie pismo „Przegląd oświatowy”, którego redaktorem naczelnym do 1998 r. jest Jacek Rybicki. Dwutygodnik wydawany jest do dziś pod redakcją Stefana Kubowicza.

8 VIII       Ferdynand Froissart jako związkowiec został wybrany na przewodniczącego zespołu do opracowywania założeń koncepcji rozwoju szkolnictwa zawodowego. W listopadzie opracowanie zostało zatwierdzone przez ministra oświaty, a już jako wicekurator koncepcję tę przedstawił w imieniu minister Anny Radziwiłł na radziecko-europejskim seminarium na temat kształcenia zawodowego w Moskwie, które odbyło się w dniach 15-18 XII 1990 r.

1991

10 VI       Krzysztof Koszlaga przejmuje obowiązki przewodniczącego sekcji krajowej po nagłej śmierci bolesława jurkiewicza i przekazuje obowiązki przewodniczenia komisji zakładowej krystynie rzewuskiej.

14. Xii    wybory do komisji zakładowej na kadencję 1992-1994. Nową przewodniczącą została Elżbieta Grabarek (nauczycielka historii SP 2 w gdańsku). KZ liczy: 24 członków.

1992

I              ukonstytuowanie się Prezydium KZ w składzie: Maria Kantak (wiceprzewodnicząca), Tomasz Sowiński (wiceprzewodniczący) członkowie: Krystyna Bojahr, Krzysztof Koszlaga, Elżbieta Matocha, Wanda
Noscjus, Maria Pełdjak, Jacek Rybicki.

III            udział w pracach komisji konkursowych powołanych do wyłonienia dyrektorów  placówek oświatowych (I edycja konkursów po wejściu w życie ustawy o systemie  oświaty).

                – przygotowania do akcji protestacyjnej z powodu zmniejszenia środków na oświatę w budżecie państwa.

   – jednodniowa akcja protestacyjna (przerwanie zajęć w szkołach, oflagowanie budynków)

   – duża manifestacja pod urzędem wojewódzkim w Gdańsku.

VII        powołanie redakcji „Biuletynu informacyjnego”.

IX            wybory uzupełniające do KZ.

11 XI       poświęcenie sztandaru KZ i sekcji regionalnej w Kościele Mariackim, w uroczystości udział wziął udział przewodniczący NSZZ „Solidarność” Marian Krzaklewski.

1993

                nasilenie akcji protestacyjnych w związku z planowaną 5-proc. Redukcją zatrudnienia, brakiem wypłat waloryzacji za 1991 r.

12 III       akcja protestacyjna w placówkach oświatowych, początek pogotowia strajkowego.

5– 20. V                       strajk okupacyjny w gdańskich placówkach oświatowych, w szkołach średnich nie odbywa się matura (całodobowe dyżury członków KZ „centrum dowodzenia” w siedzibie KZ przy al. Zwycięstwa 16, wsparcie duchowe i aprowizacja od ks. Stanisława  Bogdanowicza). W gdańsku do strajku przystąpiły prawie wszystkie placówki oświatowe. Od rodziców i uczniów nadeszły wyrazy poparcia.
W akcję okupacyjną włączyli się pracownicy niezrzeszeni i członkowie ZNP.

VI            organizacja pomocy finansowej dla pracowników najbardziej poszkodowanych w wyniku udziału w strajku (utworzenie składkowego funduszu strajkowego).

Xi            z inicjatywy KZ powstaje SKOK pracowników oświaty regionu gdańskiego.

1994

I              zarejestrowanie SKOK, członkowie KZ podejmują w nim pracę na zasadzie wolontariatu.

IX            podjęcie działań mających na celu przejęcie przez placówki zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

                – włączenie się w kampanię wyborcza do samorządu lokalnego – tomasz sowiński zostaje radnym miasta gdańska, członkiem komisji edukacji.

14. X      organizacja i balu edukacji przy współudziale sekcji regionalnej z okazji dnia edukacji narodowej.

3. XII      początek strajku głodowego pracowników służby zdrowia
W warszawie, do którego przyłączają się przedstawiciele KZ – Piotr Gierszewski i Krzysztof Jędrzejczyk. W wyniku strajku dochodzi do podwyższenia płac w budżetówce.

10. XII    wybory do KZ na kadencję 1995-1998. Przewodniczącą ponownie zostaje Elżbieta Grabarek, wiceprzewodniczącymi Maria Kantak
i Maria Pełdjak, pozostali członkowie prezydium: Krystyna Bojahr, Krzysztof Jędrzejczyk, Elżbieta Matocha, Teresa Raźny, Teresa Szulc, Barbara Werbińska. KZ liczy 26 członków.

1995

II             opracowanie i rozprowadzenie ulotki promującej nasz związek.

III           podpisanie porozumienia ws. scentralizowania funduszu socjalnego emerytów i rencistów na poziomie gminy.

1 VI         udział w akcji protestacyjnej w warszawie przeciwko polityce rządu, niskich nakładów na oświatę.

II            pomoc KZ w organizacji i ogólnopolskiego zjazdu SKOK-ów oświatowych w gdańsku.

1996

I              oprotestowanie podwyżek opłat za przedszkola, negocjacje z organem prowadzącym.

III         nawiązanie kontaktów z niemieckim związkiem GEW w Bremie.

IV            manifestacja pod Urzędem Wojewódzkim w Gdańsku w związku z ograniczaniem wydatków na oświatę w budżecie państwa.

                – utworzenie spółki z o.o. Edukacja mającej na celu wspieranie finansowe działalności statutowej KZ m.in. poprzez organizację wypoczynku letniego i zimowego dzieci.

   – wyjazd przedstawicieli KZ do Bremy.

11. V      liczny udział naszych przedstawicieli w manifestacji w Warszawie, podczas której żądano m.in. nowelizacji ustawy budżetowej, waloryzacji płac pracowników na poziomie wynegocjowanym w Komisji Trójstronnej.

VIII          zakończenie procesu decentralizacji zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

IX            organizacja pobytu związkowców z Bremy.

Xi            wybory uzupełniające do KZ.

1997

II             wynegocjowanie obligatoryjności przeprowadzania konkursów na dyrektorów w gdańskich placówkach oświatowych, podjęcie uchwały w tej sprawie przez Radę Miasta Gdańska.

III            początek negocjacji układu zbiorowego pracy dla pracowników nie będących nauczycielami.

IV            sprzedaż cegiełek w celu ratowania Stoczni Gdańskiej.

V             organizacja kolejnej wizyty związkowców z Bremy.

IX           zaangażowanie członków KZ w kampanię wyborczą AWS, nasz członek Jacek Rybicki – posłem RP.

X             negocjacje ponadzakładowego układu zbiorowego dla pracowników niepedagogicznych.

XI            szkolenie członków KZ w Starbieninie z udziałem wiceministra edukacji  Wojciecha Książka i posła RP Jacka Rybickiego.

1998

21. III        wybory do KZ na kadencję 1998-2002, po raz trzeci przewodniczącą KZ zostaje Elżbieta Grabarek-Bartoszewicz, wiceprzewodniczącą Maria Pełdjak, pozostali członkowie prezydium: Eugenia Apanowicz, Bożena Brauer, Jacek Dzierżyński, Elżbieta Matocha. KZ liczy 21 członków.

VIII          przeprowadzka do nowej siedziby w internacie Conradinum przy ul. Piramowicza w Gdańsku.

IX            zaangażowanie członków KZ w kampanię samorządową, Elżbieta Grabarek-Bartoszewicz i Piotr Gierszewski zostali radnymi Miasta Gdańska,
a członkiem Komisji Edukacji z ramienia KZ – Elżbieta Matocha.

                spotkanie przewodniczących kół z wiceministrem edukacji wojciechem książkiem w „conradinum” na temat reformy edukacji.

1999

I              rozpoczęcie negocjacji z gminą gdańsk dotyczących nowej sieci szkół w związku z reformą ustroju szkolnego (żądanie gwarancji zatrudnienia dla pracowników z wygaszanych szkół).

X             apel KZ do parlamentarzystów z Gdańska z żądaniem spełnienia obietnic wyborczych.

XI            – odrzucenie projektu „uśrednienia” płac w klasach maturalnych

   – powołanie zespołu ds. Szkolnictwa zawodowego.

2000

II             protest u prezydenta Gdańska przeciwko złej opiece medycznej dla uczniów w szkołach.

IV            pomoc w organizacji krajowego konkursu plastycznego „Polska – moja ojczyzna” z okazji XX-lecia NSZZ „Solidarność”.

VI        negocjacje z Gminą Gdańsk ws. Regulaminu wynagradzania nauczycieli zakończone wieloma korzystnymi zapisami.

IX            uroczyste spotkanie z przewodniczącymi kół z okazji XX-lecia NSZZ „S”, medale KEN, podziękowania dla członków KZ , przewodniczących kół.

2001

I              podjęcie prac nad projektem sieci szkół zawodowych.

II             wynegocjowanie z gminą Gdańsk kryteriów skrócenia stażu na nauczyciela mianowanego.

III            szkolenie członków KZ przygotowujące do pracy w komisjach ds. awansu zawodowego z ramienia „S”.

VII           –   organizacja pomocy dla osób poszkodowanych w powodzi.

   – praca w komisjach ds. awansu zawodowego na nauczyciela mianowanego i dyplomowanego.

X             spotkanie z okazji den, w czasie którego przeprowadzono aukcję prac plastycznych w celu zebrania funduszy na pomoc dla poszkodowanych
W powodzi.

XI            spotkanie przewodniczących kół z przewodniczącą OKE ws. egzaminów gimnazjalnych.

2002

31. I       organizacja pikiety i udział w niej przed budynkiem Urzędu Wojewódzkiego – protest przeciwko zamrożeniu procesu wprowadzenia III etapu podwyżki płac zagwarantowanych w karcie nauczyciela, niskim nakładom na oświatę.

12. II      uczestnictwo przedstawicieli KZ w manifestacji przed Sejmem przeciwko antyedukacyjnej polityce rządu, drastycznemu obcięciu wydatków na oświatę w budżecie.

23. III     wybory do km na kadencję 2002– 2006, (zmiana nazwy na Komisję Międzyzakładową Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”
w Gdańsku).

                przewodniczącą km została Bożena Brauer – (nauczycielka biologii w ZSSO w Gdańsku), wiceprzewodniczącą Hanna Kowalewska-Minkiewicz, pozostali członkowie prezydium: E. Apanowicz, Krystyna Bojahr Jacek Dzierżyński, D. Galant, P. Gierszewski, A. Jurkowski, E. Matocha, A. Ożóg-Lewińska, M. Soliwoda, W. Szczepański, T. Szulc, E. Szwoch, B. Werbińska. KM liczy 85 członków.

IV            reaktywacja „Biuletynu informacyjnego”.

                udział w manifestacji w warszawie przeciw niekorzystnym zmianom w kodeksie pracy.

IX            opracowanie regulaminu organizacji międzyzakładowej poiw nszz „solidarność”.

                wyjazd szkoleniowo – integracyjny członków prezydium do jastrzębiej góry z udziałem przewodniczącego Sekcji Krajowej Stefana Kubowicza i I przewodniczącego sekcji regionalnej wojciecha książka.

                przeprowadzenie ankiety w sprawie powołania rzecznika obrony praw nauczyciela

X             wybory uzupełniające do km, w wyniku których liczy ona 124 osoby.

                założenie strony internetowej KM.

XI           wynegocjowanie wydzielenia z funduszu na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli odrębnego funduszu dla kadry kierowniczej gdańskich placówek oświatowych.

                – protest przeciwko likwidacji zespołu szkół medycznych nr 3 skierowany do marszałka sejmiku województwa pomorskiego.

                – zbieranie podpisów pod protestem przeciwko zmianom w karcie nauczyciela polegającym na wprowadzeniu 2 obowiązkowych, dodatkowych godzin dydaktycznych (1500 podpisów).

XII           przekazanie pomocy finansowej dla strajkujących pracowników zlikwidowanej fabryki kabli w ożarowie.

2003

14 ii     podpisanie Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników niebędących nauczycielami.

7 III        udział w manifestacji zorganizowanej przez Zarząd Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność” – przemarsz od Pomnika Poległych Stoczniowców pod Urząd Wojewódzki i złożenie petycji do wojewody, m.in. ws. podjęcia skutecznych działań w obronie poziomu życia pracowników województwa pomorskiego, zwiększenia nakładów na edukację w celu powstrzymania procesu likwidacji szkół.

IV            – udział w manifestacji NSZZ „S” w warszawie ws. przywrócenia zasiłków i świadczeń przedemerytalnych, tworzenia nowych miejsc pracy.

   – włączenie się jako członek jury i sponsor nagród do konkursu ośmiu wspaniałych.

16. V           udział w pikiecie pod Urzędem Wojewódzkim w związku z brakiem realizacji postulatów z marca 2003 r.

VI            – organizacja jednodniowej wycieczki po Gdańsku dla uczniów szkoły podstawowej im. NSZZ „Solidarność” w Wąglikowicach.

                – pozytywne zakończenie rozmów z wiceprezydentem Waldemarem Nocnym ws. zapłaty za pracę w komisjach przeprowadzających egzamin dojrzałości.

VII           początek udziału w pracach zespołu ds. Restrukturyzacji sieci szkół w Gdańsku.

IX            udział w manifestacji w Elblągu w obronie pracownic z „Hetmana”.

X             – udział w spotkaniu z przedstawicielami szwedzkich związków zawodowych z Kalmaru.

   – protest u prezydenta miasta Gdańska przeciwko niezgodnemu z prawem ograniczeniu zatrudnienia pracowników obsługi, sposobowi dokonania tej redukcji w gdańskich placówkach oświatowych.

   – organizacja finału konkursu z okazji xxv-lecia pontyfikatu papieża „list do jana pawła ii”, pozyskanie sponsorów nagród.

XI            – zakładowe zebranie delegatów – apel do władz gminnych o opracowanie długoletniej polityki oświatowej.

   – przekazanie środków na Fundusz Stypendialny Zarządu Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.

XII           przedstawienie przez przewodniczącą KM negatywnego stanowiska ws. projektu restrukturyzacji sieci placówek oświatowych na posiedzeniu rady miasta gdańska.

2004

I              przedstawienie władzom oświatowym stanowiska km ws. Nasilającej się agresji w szkołach, w obronie nauczycieli i przeciwko komentarzom pojawiającym się w prasie.

II            przedstawienie opinii pomorskiemu kuratorowi oświaty ws. likwidacji szkół w Gdańsku. Podjęcie działań w celu ograniczenia liczby likwidowanych placówek.

III            – dyskusja nad projektem polityki oświatowej „Gdańszczanin 2020”, przedstawienie uwag prezydentowi Miasta Gdańska.

   –  organizacja spotkań ws. funkcjonowania szkolnictwa zawodowego w Gdańsku.

   – organizacja spotkania w sprawie szkolnictwa integracyjnego i specjalnego.

V             apel do radnych miasta gdańska ws. wprowadzenia poprawek do projektu „Gdańszczanin 2020” dotyczących zmniejszenia liczby uczniów w klasach.

X             negocjacje regulaminu dodatków motywacyjnych dla dyrektorów.

XI            rozmowy na temat problemu przekazywania placówek przyszpitalnych marszałkowi województwa pomorskiego w urzędzie marszałkowskim i urzędzie miejskim.

XII           – powstanie zespołu antymobbingowego, nagłośnienie problemu mobbingu w oświacie.

   – organizacja promocji książki wydanej przez sekcję regionalną „jak pomóc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych w gimnazjach?”.

2005

I              opracowanie harmonogramu obchodów 25-lecia „s” oświatowej w gdańsku.

IV            organizacja gminnego etapu konkursu historycznego „od Jałty do Gdańska” oraz pomoc w organizacji konkursu plastycznego „Polska – moja ojczyzna” z okazji 25-lecia NSZZ „Solidarność”.

VI            – organizacja wyjazdu na pielgrzymkę nauczycieli na jasną górę (przez Licheń).

   – wyrażenie negatywnego stanowiska ws. likwidacji internatów i powołania Bursy Gdańskiej w wyniku wcześniejszych działań dotyczących funkcjonowania internatów w gdańsku.

VIII        udział w uroczystościach i imprezach z okazji 25-lecia „Solidarności”.

   – przygotowania do obchodów 25-lecia „Solidarności” oświatowej w Gdańsku.

opr.: Bożena Brauer, Elżbieta Matocha, Zofia Kuropatwińska, Hanna Kowalewska-Minkiewicz, Barbara Werbińska

Źródła: Protokoły, praca magisterska Piotra Gierszewskiego, prasa podziemna, relacje uczestników wydarzeń.

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej